Drukgeschiedenis tot 1973
[1] 1884, 1e druk, J.L. Beijers. - Utrecht. Aankondiging in NvdB jrg. 51, 1884, nr. 41, 23 mei, p. 272.
[2] 1893, 2e druk, L.J. Veen - Amsterdam. Oplage vermoedelijk tussen de 350 en 500 ex. NvdB jrg. 60, 1893, nr. 39, 16 mei, p. 370.
Contract
1e druk onbekend. Tweede druk geen honorarium betaald..
Toelichting
De eerste druk werd uitgegeven door J.L. Beijers uit Utrecht die naast uitgever ook boekhandelaar was. Couperus, 21 jaar oud, was waarschijnlijk erg blij dat zijn gedichten werden uitgegeven en zag af van enige financiële vergoeding. Het was in die tijd niet ongebruikelijk de auteur ruim te voorzien van gratis exemplaren. Couperus was vermoedelijk bij Beijers geïntroduceerd door zijn leermeester Jan ten Brink. De verkoopprijs van de bundel die in juni 1884 verscheen was ƒ1,60. Beijers bracht de bundel alleen ingenaaid uit met een omslagtekening van de kunstenaar L.W.R. Wenckebach (1860-1937). De boekhandel nam zoveel tijd in van Beijers dat hij de in voorraad zijnde boeken via een fondsveiling aanbood. Rössing kocht deze titel in juni 1886 op de veiling. Hij kocht 236 exemplaren voor 8 cent per stuk. Rössing zelf bracht Orchideeën uit. Er waren toen inmiddels 2 titels van Couperus in het fonds op het moment dat Rössing in 1890 failliet ging. De uitgaafrechten van deze twee titels kon Veen onderhands overnemen uit de boedel. In de boeken heb ik geen overnameprijs of voorraad gevonden. Het vermoeden is dat een totaalprijs voor de uitgaafrechten in een keer als kosten zijn genomen. Pas in 1893 werd de titel door Veen herdrukt. Couperus was waarschijnlijk zo blij dat de bundel herdrukt zou worden dat hij afzag van enige vergoeding voor de auteursrechten.
Uit de boeken is het volgende staatje op te maken:
1893 1894 1895 1896 1897 1898
Voorraad 310 295 273 258 237 206
Waarde ƒ0,20 ƒ0,20 ƒ0,20 0,20 ƒ0,20 ƒ0,20
Banden 149 137 116 105 89 63
Bedrag ƒ82,00 ƒ59,00 ƒ54,00 ƒ51,60 ƒ47,40 ƒ41,20
Winst ƒ113,65 ƒ17,565 ƒ3,63 ƒ7,835 91,26 32,92
Uit bovenstaande staat is op te maken dat op deze titel niet echt succesvol was, de verkoop in zes jaar in totaal net boven de 100 uitgekomen. In mei 1893 kwam de tweede druk op de markt voor ƒ1,40 ing. en ƒ1,90 geb., de eerste druk was uitsluitend ingenaaid verkrijgbaar geweest voor ƒ1,60. Gezien de winst in het eerste jaar moet de oplaag hoger zijn geweest dan de 350. Ik denk dat het eerder 500 is geweest. De investering was nog geen 100 gulden. Zoals door Van Vliet is uitgezocht had de uitgever in 1905 nog 130 exemplaren in voorraad heeft er nog 25 laten binden in de blauwe band met rood op snee. Veen heeft deze bundel ook in losse afleveringen voor ƒ0,50 geleverd. Opvallend is Veen de layout van de uitgave van Beijers heeft overgenomen, wel met een ander lettertype en andere ornamenten en. Van de blauwe band zijn drie verschillende banden bekend. Van de ingenaaide uitgave is een omslag bekend, gelijk aan de ingenaaide editie van Eene illusie en Extaze. De 23 verzen waren op twee na, niet eerder gepubliceerd. ‘Een konterfeitsel’ verscheen eerder in Nederland jrg 35, 1883, III, nov. p. 313-316. ‘Kleopatra’ verscheen in De Gids jrg. 48, 1884, I, mrt. p. 550-551. De volledige inhoud van de bundel was: Nachtbloesem, Blauwoogjen, Narcis; Middernacht; Een viertal sonetten, Een portret, Een Portret, Indisch Dolce-far-niente, Baadster; Een konterfeitsel; Gedroomd Minnen; Kleopatra; Getemd; Losse bladen, Leda, De Meirminnen, Of ‘t u nog heugt?, Liedeken.
Enkele van deze gedichten zijn vertaald, vooral in het Duits. Zie hiervoor Couperus bij de buren.
Voor meer informatie zie: Versierde verhalen, p. 104-107 en de verantwoording in deel 1 van Volledige werken Louis Couperus.
Edities en variaties beschreven en afgebeeld in van Vliet - Versierde verhalen, p. 104-107.
1 t/m 3 ingenaaide editie met tekening (1.1).
4 Gebonden in blauwe band met ster in zilver met handtekening auteur (2.1).
5 Als 4 met naam auteur gezet (2.2).
6 Als 4 zonder ster en naam auteur gezet, waarschijnlijk misdruk.
7 Ingenaaide editie tweede druk, ook voor stofomslag gebruikt (2.3)..
1.1 Van Vliet 1-3.
Ingenaaid met gebroken-wit papieren omslag met getekende ontwerp in raster druk. Omslagontwerp: L.W.R. Wenckebach., zichtbaar op tekening links onder, rechtsonder naam van uitgever met jaar van uitgave. Op titelpagina jaar van uitgave 1884.
Boekformaat 13,6 x 20,3 cm.
Zetspiegel 7,1 x 11,8 exclusief paginacijfer. Zetbreedte 16 aug. Regelhoogte 10 punt, 30 tekstregels per pagina. Gecentreerd gezet in twee kleuren. Titel gedicht in rood.
Omvang 6 vel van 16. 96 blz. Laatste tekstpagina 90. Inhoudspagina op pagina 92.
Gedrukt door Joh. Enschedé & Zonen, te Haarlem.. Geen velaanduiding.
Binder niet apart vermeld.
2.1. Van Vliet 4.
Gebonden in donkerblauw linnen met decoratie in grijs en zilver en belettering in goud. Bandontwerp: P. de Josselin de Jong naar een idee van Louis Couperus gelijk aan eerste band van Extaze eerste druk, met de naam van de schrijver als handtekening gereproduceerd. Blind gestempelde versiering op achterplat.
Boekblokformaat 12,6 x 19,2 cm, bandhoogte 19,7 cm hoog.
Zetspiegel 7,7 x 12,4 exclusief paginacijfer. Zetbreedte 17 aug. Regelhoogte 11 punt, 30 tekstregels per pagina. Nieuw zetsel naar eerste druk, gewijzigde ornamenten. Gecentreerd gezet in twee kleuren, titel in kleur.
Omvang 6 vel van 16. 96 blz. Laatste tekstpagina 90.
Gedrukt op snelpersdruk van H.C.A. Thieme te Nijmegen. Gebonden met kapitaalbandje boven en onder. Rondom schoon gesneden en voorzien van rood op alle snede. Geen velaanduiding.
Binder is niet apart vermeld.
2.2. Van Vliet 5.
Nieuwe bindpartij. Gebonden in donkerblauw linnen band met decoratie in grijs en zilver en belettering in goud, naam auteur in drukletters. Geen blind gestempelde versiering op achterplat. Nieuwe bandstempel met kleine verschillen. Binnenwerk gelijk aan eerste bindpartij. Schutbladen donkerder blauw.
Boekblokformaat 12,6 x 19,2 cm, bandhoogte 19,7 cm hoog.